Met onze cassatienieuwsbrief brengen wij u op de hoogte van het laatste nieuws rondom de Hoge Raad. Zo publiceert de Hoge Raad sinds vorige maand overzichten van ingediende en verwachte vorderingen tot cassatie in het belang der wet op zijn website. Verder bespreken wij enkele recente uitspraken van de Hoge Raad, waaronder zijn arrest over de ambtshalve toepassing van het Weens Koopverdrag. In de BarentsKrans cassatieblogs hebben wij het deze keer onder meer over welke partij in hoger beroep moet worden betrokken in geval van partijwisselingen. |
Philip Fruytier | advocaat en partner cassatie |
|
|
|
Nikky van Triet verdedigt proefschrift Op woensdag 22 maart 2023 promoveert kantoorgenoot en cassatieadvocaat Nikky van Triet aan de Radboud Universiteit op haar proefschrift ‘Afspraken en Aanspraken. Overheidsverplichtingen voor een schending van gerechtvaardigd vertrouwen, op het grensvlak van het bestuursrecht en het civiele recht’. Het boek gaat over de juridische ontwikkelingen van door de overheid geschonden vertrouwen en geeft aan de hand van een intern rechtsvergelijkend onderzoek concrete handvatten om bij de beoordeling van een vertrouwensschending meer rekening te houden met het burgerperspectief. Het boek is onderdeel van de serie Staat en Recht en wordt uitgegeven door Kluwer. Nikky voert een brede cassatiepraktijk op het gebied van het verbintenissenrecht en het overheidsprivaatrecht en heeft een bijzondere expertise in het adviseren en procederen op het grensvlak van het publiek- en privaatrecht. |
|
|
|
|
Nieuws rondom de Hoge Raad |
Overzichten ingediende en verwachte cassaties in het belang der wet op website Hoge Raad Sinds 2 februari 2023 zijn overzichten van ingediende en verwachte vorderingen tot cassatie in het belang der wet terug te vinden op de website van de Hoge Raad. Door het instellen van cassatie in het belang der wet kan de procureur-generaal bij de Hoge Raad een beslissing van de Hoge Raad verkrijgen over een rechtsvraag die in het belang van de rechtseenheid of rechtsontwikkeling moet worden beantwoord, en die niet of niet-tijdig via een gewoon cassatieberoep aan de Hoge Raad kan worden voorgelegd. De Hoge Raad beoogt met de plaatsing van deze overzichten de doelmatigheid van dit buitengewone rechtsmiddel te vergroten door de procedure transparanter te maken. Hoge Raad over wenselijkheid van verkorte afdoening op grond van artikel 80a en 81 RO De strafkamer van de Hoge Raad heeft zich op 24 januari 2023 uitgelaten over de wenselijkheid van afdoening van zaken met toepassing van artikel 80a en 81 lid 1 van de Wet op de rechterlijke organisatie. In dit verband oordeelt de Hoge Raad dat hij aanleiding ziet om in specifieke strafzaken vaker een meer op de concrete zaak toegesneden motivering te hanteren in plaats van een verkorte motivering. Dat geldt voor zaken waarin (i) een verdachte in hoger beroep is veroordeeld voor een feit waarvoor deze in eerste aanleg nog was vrijgesproken én (ii) in cassatie wordt geklaagd over de bewijsvoering van dat feit. Het moet worden afgewacht of de civiele kamer van de Hoge Raad in het vervolg eveneens minder snel zal overgaan tot verkorte afdoening van zaken op grond van artikel 80a en 81 RO, bijvoorbeeld in gevallen waarin de beoordeling door rechtbank en hof uit elkaar lopen. |
|
|
Prejudiciële vraag |
A-G Hartlief vraagt informatie van derden ter voorbereiding van zijn conclusie In de cassatienieuwsbrief van december 2022 is aandacht besteed aan de prejudiciële procedure met betrekking tot de vraag of juristen van een aansprakelijk gestelde medisch hulpverlener in de buitengerechtelijke fase kennis mogen nemen van het medisch dossier van de betrokken patiënt, ook wanneer deze patiënt daarvoor geen machtiging afgeeft. Ter voorbereiding van zijn conclusie heeft A-G Hartlief aan derden informatie gevraagd over de wijze waarop in de praktijk wordt omgegaan met medische informatie in het kader van de afwikkeling van medische aansprakelijkheidskwesties. Op de website van de Hoge Raad konden derden met kennis en ervaring met betrekking tot dit onderwerp tot en met 10 maart jl. een vragenformulier invullen. |
|
|
De belangrijkste recente uitspraken en conclusies |
Ambtshalve toepassing van het Weens Koopverdrag en dwaling Het is de rechter in hoger beroep niet toegestaan om ambtshalve het Weens Koopverdrag toe te passen wanneer de rechter in eerste aanleg heeft geoordeeld dat Nederlands recht – met uitsluiting van het Weens Koopverdrag – van toepassing is en partijen daartegen niet hebben gegriefd. Daarnaast kan een beroep op dwaling niet alleen zijn gebaseerd op een verkeerde voorstelling van de eigenschappen van het (materiële) object van een overeenkomst, maar ook op een onjuiste voorstelling die een partij heeft van andere uit een overeenkomst voortvloeiende rechten en verplichtingen, zoals de (on)mogelijkheid van tijdige nakoming. |
|
|
|
Terugkomen van ‘akte niet-dienen’ De eisen van een goede procesorde brengen mee dat de rechter aan wie is gebleken dat een eerder door hem gegeven bindende eindbeslissing berust op een onjuiste juridische of feitelijke grondslag, bevoegd is om over te gaan tot heroverweging van die eindbeslissing. Deze maatstaf geldt ook als de eindbeslissing bestaat uit het verlenen van ‘akte niet-dienen’. In dat geval zijn dus geen bijzondere, in de zin van uitzonderlijke, omstandigheden vereist. |
|
|
|
Advies A-G Vlas aan Hoge Raad: Krimschatten moeten terug naar Oekraïne Op 27 januari 2023 heeft A-G Vlas geconcludeerd in de cassatieprocedure tussen de Staat Oekraïne en de (onder Russische controle staande) Krimmusea. De zaak gaat over de jarenlange juridische strijd om de Krimschatten, die zich al bijna tien jaar in het depot van het Allard Pierson Museum in Amsterdam bevinden. Volgens de A-G moet het cassatieberoep van de Krimmusea worden verworpen en moet het oordeel van het hof – dat afgifte van de Krimschatten moet plaatsvinden aan de Staat Oekraïne – in stand blijven. De conclusie gaat onder meer in op het IPR-leerstuk van de voorrangsregels en de uitleg van het UNESCO-verdrag over de onrechtmatige invoer, uitvoer of eigendomsoverdracht van cultuurgoederen. Jan-Paul Heering en Hugo Boom staan de Staat Oekraïne bij. De uitspraak van de Hoge Raad is voorlopig bepaald op 15 september 2023. |
|
|
|
BarentsKrans cassatieblogs |
|
|
De juiste partij: de appeldagvaarding en partijwisselingen Het appelprocesrecht kent verschillende valkuilen die de kansen op een succesvol hoger beroep en daaropvolgend cassatieberoep verkleinen. Kennis daarvan is dus van groot belang. In deze blog wordt aandacht besteed aan de vraag welke partij in hoger beroep moet worden betrokken in geval van partijwisselingen. |
|
|
|
|
|
|
Ambtshalve aanvulling van rechtsgronden in civiele cassatie? Kan de Hoge Raad in civiele zaken tot vernietiging overgaan op basis van een rechtsgrond die niet door de eiser in cassatie is aangevoerd? Het korte antwoord op deze vraag lijkt ‘ja’ te moeten zijn. In deze blog wordt besproken wat de Hoge Raad in dit verband wel en niet kan doen. |
|
|
|
|
|
|
Landjepik in Limburg: verkrijging te kwader trouw? Buren kunnen elkaar het leven flink zuur maken, bijvoorbeeld door (stiekem) elkaars land toe te eigenen. In het nieuwe BW is het makkelijker geworden om door verkrijgende verjaring de eigendom te verkrijgen van een stuk grond van een naburig perceel. In deze blog wordt het arrest van de Hoge Raad van 20 januari 2023 beschouwd, waarin het ging om de inbezitneming van een stuk grond van een naburig perceel door eigenaren van een perceel op een Limburgs vakantiepark. |
|
|
|
|
|
|
|
|